VAR làm hại Premier League

“Vớ VAR vớ vẩn” là cụm từ chính xác nhất để dành nói về công tác VAR tại Premier League 2023/24. Chúng ta hãy cùng xem xét toàn cảnh vụ VAR làm hại Liverpool như thế nào và những câu hỏi lớn cần đặt ra về công nghệ này.

PGMOL thừa nhận sai lầm

VAR vốn là công nghệ được sinh ra để giảm sự tranh cãi trong các pha bóng nhạy cảm trên sân nhằm đem lại sự công bằng và tính chính xác nhất cho các trận đấu. Trước giờ, chúng ta vẫn luôn nghĩ như vậy. Nhưng thực tế lại không. Có không ít lần VAR là bi kịch, là sai lầm chết người, khiến các cuộc tranh cãi còn diễn ra nảy lửa hơn và sự bất công còn lớn hơn. Nạn nhân mới nhất chính là Liverpool.

Ngay sau trận đấu giữa Tottenham và Liverpool kết thúc với phần thắng nghiêng về Spurs, Cơ quan Quản lý trọng tài chuyên nghiệp Anh (PGMOL) đã công khai xin lỗi Quỷ đỏ vùng Merseyside, thừa nhận “sai lầm đáng kể” vì từ chối bàn thắng hợp lệ của Luis Diaz.

Diaz không hề việt vị

“PGMOL thừa nhận đã xảy ra sai lầm nghiêm trọng về lỗi của con người trong hiệp 1 trận Tottenham vs Liverpool. Bàn thắng của Luis Diaz đã không được trọng tài trên sân công nhận vì lỗi việt vị.

Đây là một sai lầm rất rõ ràng và hiển nhiên. Đáng ra bàn thắng đó phải được công nhận nhờ sự can thiệp của VAR. Tuy nhiên, VAR đã không can thiệp. PGMOL sẽ tiến hành xem xét đầy đủ các tình huống dẫn đến sai lầm này và ngay lập tức liên hệ với Liverpool khi trận đấu kết thúc để thừa nhận sai lầm”, PGMOL đăng tuyên bố trên trang chủ khi trận đấu còn đang diễn ra về sai lầm liên quan đến việc từ chối bàn thắng hợp lệ của tiền đạo người Colombia ở phút thứ 34.

Liverpool chẳng cần xin lỗi suông

Tuy nhiên, HLV Jurgen Klopp của Liverpool vẫn tỏ ra rất tức giận bất chấp lời xin lỗi đó. Nhà cầm quân người Đức không hài lòng và nhấn mạnh “xin lỗi thì có ích gì” sau tuyên bố của PGMOL. Bởi nếu bàn thắng của Diaz được công nhận, Liverpool đã vươn lên dẫn trước, dù chỉ còn được chơi với 10 người trên sân sau khi Curtis Jones nhận thẻ đỏ ở phút thứ 26.

Klopp: “Xin lỗi thì có ích gì, thay đổi được gì”?

“PGMOL thừa nhận sai lầm ư? Điều đó giúp ích gì vào lúc này? Chúng tôi rơi vào tình cảnh tương tự như Wolves ở trận gặp MU. Và rồi Wolves có nhận được điểm sau lời xin lỗi ở trận cầu đó không? Tất nhiên là không và chúng tôi cũng vậy. Tất cả chúng tôi đều nghĩ rằng khi VAR xuất hiện, mọi việc sẽ dễ dàng và minh bạch hơn.

Nhưng trên thực tế lại không diễn ra theo chiều hướng như vậy. Quyết định được đưa ra rất nhanh chóng. Họ không cần tham khảo VAR và từ chối bàn thắng hợp lệ của chúng tôi. Quyết định ấy đã thay đổi cục diện của trận đấu. Mọi chuyện là vậy đấy”, vị chiến lược gia người Đức cay đắng phát biểu trong cuộc họp báo sau trận đấu.

Tình huống Klopp nhắc đến là ở trận Wolves thua MU 0-1 tại Old Trafford hồi giữa tháng 8. Sau khi bị dẫn bàn, Bầy sói dồn lên tấn công. Trong một tình huống bóng được đưa vào vòng cấm, thủ thành Andre Onana nhảy lên đấm bóng nhưng đấm trượt và tác động khiến Sasa Kalajdzic bị đau trong pha xử lý này.

Wolves bị từ chối được hưởng phạt đền sau pha phạm lỗi của Onana

Wolves đã phản đối kịch liệt, yêu cầu VAR kiểm tra xem có khả năng xảy ra một quả phạt đền hay không. Tuy nhiên, quyết định được trọng tài Simon Hooper đưa ra là Onana không phạm lỗi, có nghĩa mọi hy vọng về một cuộc lội ngược dòng của Wolves đã hết.

Nhưng khi kết thúc trận đấu, trưởng nhóm trực thuộc ban trọng tài Ngoại hạng Anh đã thừa nhận ông Hooper có quyết định sai lầm về tình huống ra vào của Onana. Nhưng thừa nhận như vậy cũng chẳng có tác dụng gì vì Wolves vẫn thua.

Làm gì để ngăn chặn sai lầm?

Ngay cả HLV Ange Postecoglou của Tottenham cũng nhấn mạnh sau trận đấu rằng ông chưa từng là một fan của VAR. “VAR làm phức tạp thêm các vấn đề của trận đấu mà tôi nghĩ rằng đã khá rõ ràng trong quá khứ”, nhà cầm quân người Australia cho biết.

Rõ ràng, vấn đề lớn nhất lúc này là không có bất cứ dạng công nghệ nào có thể giúp các trận đấu không xuất hiện sai lầm. Thời gian gần đây, liên tục xảy ra những tranh cãi liên quan đến sai lầm của công nghệ VAR. Mùa trước, Arsenal là “nạn nhân” thường xuyên của VAR; rất nhiều bàn thắng hợp lệ không được công nhận… Điều đó khiến cho người ta từng đặt ra câu hỏi Premier League phải làm gì để ngăn chặn VAR tiếp tục sai lầm, VAR của giải Ngoại hạng Anh có đang đi đúng mục đích hay không…

Ở đây không bàn đến khả năng xảy ra tiêu cực hay không, nhưng thực tế là trình độ của trọng tài VAR lẫn trọng tài chính tại Premier League dường như chưa theo kịp đẳng cấp chuyên môn của giải đấu này cũng như những diễn biến quá nhanh của trận đấu hay chịu áp lực quá lớn khiến họ mắc sai lầm.

Nên chăng có nhiều hình phạt nặng với các sai lầm của trọng tài VAR, trọng tài chính? Hay cấp thiết nhất là đào tạo gấp trọng tài giỏi và chỉ chuyên xử lý các tình huống thông qua VAR? Mùa giải nào vấn nạn VAR cũng gây ra những tranh cãi, bất công, nhưng PGMOL vẫn chưa biết nên làm gì và chưa bắt tay vào việc.

Hệ thống việt vị bán tự động sẽ giúp VAR hạn chế sai lầm

Các CLB Premier League đã chọn không áp dụng hệ thống việt vị bán tự động trước mùa 2023/24. Nhưng sự cố ở trận Tottenham vs Liverpool đêm qua sẽ làm tăng thêm lời kêu gọi giải đấu hấp dẫn nhất hành tinh đưa công nghệ đã áp dụng tại World Cup 2022 này vào sử dụng.

Lợi ích của hệ thống này là không cần phải vẽ hay kích hoạt các đường kẻ. Thay vào đó, một đường việt vị ảo được tạo tự động bên cạnh việc xác định chính xác các điểm bộ xương – bao gồm đầu, ngón chân, cánh tay trên và đầu gối – trên nhiều cầu thủ cùng một lúc.

Tính năng theo dõi bóng làm nổi bật vị trí của quả bóng khi nó được đá và tất cả những điều này được thông báo tới trọng tài VAR thông qua hệ thống cảnh báo thời gian thực sử dụng, xác thực quyết định được đề xuất và sau đó thông báo cho trọng tài trên sân.

Đó là lý do tại sao nó được gọi là “bán tự động”. Các trọng tài không cần can thiệp bằng cách vẽ hoặc kích hoạt các đường trên clip và ảnh tĩnh về vấn đề xảy ra trên sân. Nhờ vậy, lỗi của con người sẽ được giảm thiểu.